चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङले आफ्नो नेतृत्वमा रहेको चिनियाँ सेनाले तालिम र युद्धको तयारीमा पहिलेभन्दा बढी जोड दिने बताएका छन् । यस तयारीको उद्देश्य युद्ध लड्ने र जित्ने क्षमता अभिवृद्धि गर्नु हो जसले गर्दा ‘स्ट्राटेजिक डिटेरेन्स’को बलियो प्रणाली निर्माण गर्न सकिन्छ ।
आइतवारबाट सुरु भएको चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीको महाधिवेशनमा आफ्नो ‘कार्य प्रतिवेदन’ प्रस्तुत गर्दै सीले यस्तो टिप्पणी गरेका हुन् । उनले प्रतिवेदनमा भनेका छन्, ‘हामी सेनाको तालिमलाई थप विस्तार गर्नेछौँ र लडाइँ लड्न र जित्नमा सेना प्रभावकारी साबित हुने गरी लड्ने क्षमतामा सुधार गर्नेछौँ ।’
यसअघि बेइजिङको द ग्रेट हल अफ पिपुलको गाल्वानमा भारत र चीनका सेनाबीच भएको रक्तपातपूर्ण झडपको भिडियो पनि प्रतिनिधिहरुलाई देखाइएको थियो । यी झडपहरूमा संलग्न चिनियाँ सेनाका एक कमाण्डर पनि यस समयमा उपस्थित थिए।
चीनका राष्ट्रपति भएकाले सी जिनपिङ देशको केन्द्रीय सैन्य आयोगको प्रमुख हुन्। यो आयोग २० लाख चिनियाँ सेनाको एक प्रकारको उच्च कमाण्ड हो। सीको कार्य प्रतिवेदन ६३ पृष्ठ लामो छ। यस रिपोर्टमा सीले सेनाको बारेमा विशेष अध्याय राखेका छन्। यस अध्यायको नाम छ( पीएलएको केन्द्रीय लक्ष्य र राष्ट्रिय रक्षा, सेनाको थप आधुनिकीकरण।
चीनको यो विस्तृत सैन्य योजना भारतका लागि महत्वपूर्ण बनेको छ किनभने पूर्वी लद्दाखमा दुई देशबीचको गतिरोध अझै पूर्ण रूपमा समाप्त भएको छैन। जुन २०२० मा पूर्वी लद्दाखको गलवान उपत्यकामा दुई देशका सेनाहरूबीच रक्तपातपूर्ण संघर्ष भयो, त्यसपछि द्विपक्षीय सम्बन्धमा गहिरो दरार आएको थियो।
अहिले दुवै देशले १६ चरणको वार्तापछि अधिकांश समस्या समाधान गरिसकेका छन् र बाँकी समस्यालाई आगामी दिनमा वार्ताबाटै समाधान गर्ने पनि सहमति भएको छ ।
कम्युनिष्ट पार्टीको बैठकमा गाल्भानको कमाण्डर
सीले आफ्नो प्रतिवेदनमा स्थानीय युद्ध र सीमा विवादको सन्दर्भमा कुनै पनि देशको नाम उल्लेख गरेनन्। तर, जुन २०२० मा गलवान उपत्यकामा दुई देशबीचको झडपको क्रममा त्यहाँ तैनाथ चिनियाँ कमाण्डर ची फाबाओ पार्टी बैठकमा सहभागी थिए ।
उनी चिनियाँ सेनाका ३०४ प्रतिनिधिमध्ये एक थिए। पाँच वर्षमा एकपटक हुने पार्टी बैठकमा गलवानमा भएको झडपको भिडियो पनि ठूलो पर्दामा प्ले गरिएको थियो । ची फाबाओ भिडियोको यस भागमा देख्न सकिन्छ।
उक्त भिडियो सीको द ग्रेट हल अफ पिपुलमा आउनुअघि प्ले गरिएको थियो।
गलवानमा हिंसा
मे १, २०२० मा पूर्वी लद्दाखको पाङ्गोङ त्सो तालको उत्तरी किनारमा भएको झडपमा दर्जनौं सैनिक घाइते
१५ जुनमा गलवान उपत्यकामा दुवै देशका सैनिकबीच झडप
गलवानमा जुन १६ मा भारतीय सेनाको बयान – २० भारतीय सैनिक मारिए
चीनले पनि एक विज्ञप्ति जारी गर्यो, तर कति सैनिकको मृत्यु भयो भन्ने स्पष्ट भएको छैन
फेब्रुअरी २०२१ मा, चीनले गलवान उपत्यका झडपमा मारिएका आफ्ना चार सैनिकलाई मरणोपरान्त पदक दिने घोषणा गर्यो,
अष्ट्रेलियाको अखबार ‘द क्लाक्सन’ले फेब्रुअरी २०२२ मा दाबी गर्यो – चीनको भन्दा ९ गुणा बढी, अर्थात् गाल्वानमा कम्तिमा ३८ सैनिकको मृत्यु
विस्तृत महत्वाकांक्षी योजनाआफ्नो प्रतिवेदनमा सीले चिनियाँ सेनाको शताब्दीको अवसरमा सन् २०२७ सम्ममा सबै उद्देश्यहरू पूरा गर्ने लक्ष्य राखेका छन्।
उनका अनुसार चिनियाँ सेनालाई छिट्टै आधुनिक समाजवादी देशको रणनीतिक आवश्यकता पूरा गर्न सक्ने विश्वस्तरको सेना बनाइनेछ।
‘हामी एक बलियो रणनीति प्रणाली निर्माण गर्नेछौं, नयाँ लडाई क्षमताहरुसंग सेनाको अनुपातको वृद्धि, मानवरहित युद्ध क्षमताको विकासको गति, र युद्ध मा नेटवर्क सूचना प्रणालीको उपयोगको प्रवर्द्धन’ उनले भने।
‘हामी संयुक्त अपरेशनको लागि कमाण्ड प्रणाली सुधार गर्नेछौं। साथै, टोही प्रारम्भिक चेतावनी, संयुक्त स्ट्राइक, मैदान ए जंगले सेनालाई समर्थन गर्दछ र सेनालाई रसद पुर्याउने क्षमता बढाउँछ। चिनियाँ सेनामा सीको ध्यानको आफ्नै महत्त्व छ।
इन्डो–प्यासिफिक क्षेत्रमा अमेरिकासँग यसको प्रतिद्वन्द्वी कुनै नौलो कुरा होइन । चीनले यस स्रोतसाधनले भरिपूर्ण क्षेत्रमा आफ्नो सैन्य शक्ति निरन्तर बढाउँदै आएको छ ।चीनले दक्षिण चीन सागर आफ्नो भएको दाबी गर्दै आएको छ । तर ताइवान, फिलिपिन्स, ब्रुना , मलेसिया र भियतनामले यो दाबीलाई अस्वीकार गर्दै साउथ चाइना सीका केही भागमाथि दाबी गर्दै आएका छन् ।
चीनले समुद्रको यस क्षेत्रमा धेरै कृत्रिम टापु र सैन्य अड्डाहरू बनाएको छ। अर्कोतर्फ पूर्वी चीन सागरमा पनि जापानसँग चीनको सीमा विवाद छ ।
कम्युनिष्ट पार्टीको सेनाको निगरानी बढाउनका साथै, सीले सैन्य विश्वविद्यालय र कलेजहरूमा प्रशिक्षणको बलियो प्रणाली सिर्जना गर्ने घोषणा पनि गरेका छन्।