नेपाल—सुन्दर तर पीडित देश। हिमालको गर्व, तर जनताको हृदयमा पीडा।
कहिले बाढी बगाउँछ घरबार, कहिले पहिरोले जीवन लिन्छ। कहिले सडकमा आन्दोलन, कहिले दुर्घटनामा नदिने आँसु।
यो देशमा शान्ति खोज्ने मान्छे थाकिसक्यो, किनकि यहाँ शान्ति कहिल्यै स्थायी रहन सकेन।
हामीले अनेक सरकारहरू देख्यौं।
राजतन्त्र देख्यौं, गणतन्त्र ल्यायौं, संविधान बनायौं, संविधान पनि परिवर्तन गर्यौं। तर जनताको जीवन भने कहिल्यै परिवर्तन भएन।
सडकमा देश बदल्ने घोषणा हुन्छ, तर गाउँमा मान्छेको छत फुटेको रहन्छ।
टिभीमा नेताहरू हाँस्छन्, तर गाउँमा बुबा–आमाले छोराको शव हेरेर रोइरहेका हुन्छन्।
यो विरोधाभास नै हाम्रो वास्तविकता हो।
कसैको घर पहिरोले बगाउँछ, कसैले आन्दोलनमा छोरा गुमाउँछ। कसैले अस्पतालमा उपचार नपाएर मर्छ, कसैको सपनामा बेरोजगारी पस्छ।
तर नेताहरूको भाषणमा भने “समृद्ध नेपाल”का नारा बजिरहन्छ।
सवाल यही हो — यो समृद्धि कहाँ छ?
जनताका आँसुमा? कि सत्ताका कुर्सीमा?
बाढी, पहिरो र दुर्घटना त प्रकृतिका परीक्षाहरू हुन्, तर आन्दोलन, भ्रष्टाचार र अस्थिरता — ती त हामीले आफैं सिर्जना गरेका विपत्ति हुन्।
नेताले दलको लागि लड्छ, जनताले जीवनको लागि। तर अन्त्यमा दुबै हार्छौं।
देश हारेको छ — विकासमा, विश्वासमा र विवेकमा।
हामीले हरेक पटक नयाँ सरकारलाई आशा गर्छौं, नयाँ नारा, नयाँ योजना, नयाँ सपनासँग। तर परिणाम उस्तै — असफलता र निराशा।
जस्तो लाग्छ, नेपालमा सरकार त बदलिन्छ, तर शासनको सोच कहिल्यै बदलिँदैन।
“जनताको सेवा” भन्ने वाक्य केवल भाषणमा मात्र बाँच्छ, व्यवहारमा होइन।
नेपालका जनताले धेरै दिनदेखि एउटा सानो कुरा खोजिरहेका छन् —
शान्ति।
न स्थायी सरकार, न ठूलो परियोजना, न विदेशी सहयोग —
सिर्फ शान्ति।
बच्चा बिहान नदिदै स्कुल जान सकोस्, बुबा आमा साँझ घर फर्कने आशामा बसून्, र देशका नागरिकले सुरक्षाको अनुभूति गरून् — त्यही हो जनताको चाहना।
तर यो चाहना अझै अधुरो छ।
हरेक आन्दोलन पछि अर्को आन्दोलन, हरेक सरकार पछि अर्को असफलता।
आशा बन्छ, भत्किन्छ, फेरि बन्छ।
तर आशा मर्न दिएको छैन नेपालीले — किनभने हामी अझै विश्वास गर्छौं, कहिले न कहिले यो देश ठीक हुन्छ।
नेपालको माटो बलियो छ, यहाँका मान्छे अझ बलिया छन्।
तर त्यस बललाई देशको हितमा प्रयोग गर्ने सोच आउन सकेको छैन।
जुन दिन यो सोच बदलिन्छ, त्यही दिन नेपाल साँच्चिकै स्वतन्त्र र सुखी हुनेछ।
अन्त्यमा —
नेपाललाई अब नयाँ आन्दोलन होइन, नयाँ सोच चाहिएको छ।
नयाँ सरकार होइन, नयाँ व्यवहार चाहिएको छ।
जब नेताले सत्ता होइन, सेवा रोज्नेछन्;
जब जनता विभाजन होइन, एकता रोज्नेछन् —
त्यो दिन नेपालमा शान्ति आउनेछ।
त्यो दिन, हामी गर्वका साथ भन्न सक्नेछौं —
“अब नेपालमा शान्ति आएको छ।”
धुर्व क्षेत्री
मदाने गा.पा गुल्मी
हाल मलेसिया
