नयाँ दिल्ली, एजेन्सी । भारत कृषि क्षेत्रमा आत्मनिर्भर बन्दै अन्य मुलुकलाई निर्यातमा बढि जोड दिएको छ ।
भारतको उत्तर पूर्वी क्षेत्र (एनईआर) ले विगत छ वर्षमा कृषि उत्पादनको निर्यातमा ८५.३४ प्रतिशत वृद्धि भएको देखाएको भारतको वाणिज्य तथा उद्योग मन्त्रालयले जनाएको हो ।
यस क्षेत्रबाट निर्यात २०१६–१७ मा २.५२ मिलियनबाट बढेर २०२१–२२ मा १७.२ मिलियन डलरमा पुगेको छ । निर्यातका प्रमुख गन्तव्य बंगलादेश, भुटान, मध्यपूर्व, बेलायत र युरोप रहेका छन् । सिक्किम, असम, नागाल्याण्ड, मणिपुर, मिजोरम, त्रिपुरा, अरुणाचल प्रदेश र मेघालय जस्ता एन–ई राज्यहरूबाट कृषि उत्पादनको निर्यातमा उल्लेखनीय वृद्धि भएको पाइएको एक तथ्याँकले देखाएको छ ।
सम्भावित बजार जडानहरू प्रदान गर्न, कृषि र प्रशोधित खाद्य निर्यात विकास प्राधिकरण (अपेडा) ले छिमेकी देशहरू, मध्यपूर्व, बाट आयातकर्ताहरूलाई आमन्त्रित गरेर किसानहरूले पालना गर्ने गुणात्मक खेती अभ्यासहरू बारे पहिलो जानकारी प्राप्त गर्न आयातकर्ताहरूको फिल्ड भ्रमणहरू आयोजना गर्यो ।
एपेडाले १० मार्च, २०२२ मा असमको गुवाहाटीमा अन्तर्राष्ट्रिय क्रेता–विक्रेता बैठक (बीएसएम) आयोजना गर्यो, जहाँ राज्यभरका प्रदर्शकहरूले भौगोलिक संकेत (जीआई) जस्ता उत्पादनहरू सहित कृषि–बागवानी उत्पादनहरूको विस्तृत श्रृंखला प्रदर्शन गरे ।
फलफूल, तरकारी, प्रशोधित खाद्य पदार्थ, कालो चामल, रातो चामल, जोहा चामल, मसला, चिया, कफी, मह, प्रशोधित मासु, मसला र अर्गानिक उत्पादनहरु श्रीलंका, दुबई, बंगलादेश, ओमान, नेदरल्याण्ड, सिङ्गापुर र ग्रीसका आयातकर्ताहरुका साथै एनईआर लगायत अन्य राज्यका निर्यातकर्ताहरुको सहभागिता रहेको थियो ।
एपेडाले यस क्षेत्रका ८० उदीयमान उद्यमी र निर्यातकर्ताको क्षमता अभिवृद्धि जस्ता अन्य धेरै परियोजनाहरू पनि सञ्चालन गर्ने योजना बनाएको छ । किसान उत्पादक संगठनहरू र किसान उत्पादक कम्पनीहरू र राज्य सरकारका अधिकारीहरूले खाद्य प्रशोधन र बागवानी उत्पादनहरूमा मूल्य अभिवृद्धिमा सीप विकास र तालिमहरू आयोजना गर्छन् ।
एपेडाले उत्तरपूर्वी उत्पादनहरू जस्तै किभी वाइन, प्रशोधित खाद्य पदार्थहरूको ब्रान्डिङ र प्रवद्र्धन गर्नलाई आफ्नो समर्थन पनि विस्तार गर्यो । यसले जोहा चामल पुलाउ, कालो चामलको खीरलगायत अन्य चीजहरूको भिजेको नमूना पनि लियो । मिजोरमबाट निर्यातका लागि सम्भावित बालीहरू अनानास, हटकोरा (सिट्रस), ड्र्यागन फ्रुट, सुन्तला, प्यासन फ्रुट, स्क्वास, एन्थुरियम फ्लावर, मिजो जिंजर, मिजो खुर्सानी र अंगूरको वाइन हुन् ।